به لطف الهی کتاب «درایة الحدیث» پنجاه و چهارمین اثر استاد علی نصیری در قطع وزیری در ۲۵۳ صفحه از سوی انتشارات وحی و خرد وابسته به موسسه معارف وحی و خرد انتشار یافت.
در مقدمه این کتاب چنین آمده است:
قال رسول الله صلی الله علیه و آله: «تَذَاكَرُوا و تَلَاقَوْا و تَحَدَّثُوا فَإِنَّ الْحَدِيثَ جِلَاءٌ لِلْقُلُوبِ إِنَّ الْقُلُوبَ لَتَرِينُ كَمَا يَرِينُ السَّيْفُ جِلَاؤُهَا الْحَدِيثُ». یکی از دانش‌های حدیثی در کنار سه دانش: تاریخ حدیث، رجال الحدیث و فقه الحدیث، دانش دراية الحدیث است که در آن از تقسيمات خبر، اصطلاحات حدیثی، طرق و شرايط تحمل حدیث، شرايط پذيرش و روش‌شناسی تعامل با سند و متن روایات گفت و گو مى‌شود.
این دانش دیرپاترین دانش در مقایسه با سایر دانش‌های حدیثی به شمار می‌رود که بن‌مایه‌های اولیه و آغازین آن در روایات پیامبر اکرم و اهل بیت علیهم السلام بازتاب یافت و در نیمه دوم سده دوم شکل رسمی به خود گرفت و آثاری از سوی عالمان فریقین در باره آن تدوین یافت.
از آن جا که در دانش دراية الحدیث در کنار تبیین تقسیمات و اصطلاحات حدیثی، از چگونگی تعامل با انواع حدیث از دو جهت: صدور و متن سخن به میان می‌آید؛ نظیر آن که به عنوان نمونه گفته می‌شود که از میان انواع احادیث از جهت صدور؛ حدیث صحیح قابل عمل است و از جهت متن؛ باید به روایات مبیّن، مقید، محکم، ناسخ و خاص تمسک کرد، این دانش از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ زیرا عملاً پیش انگاره‌های لازم برای بهره جستن از میراث روایی به عنوان دومین منبع دین شناخت پس از قرآن را در اختیار ما می‌گذارد.
نگارنده به لطف الهی در بخشی از جلد دوم کتاب حدیث شناسی به اختصار در باره دانش دراية الحدیث مباحث کارآمدی را ارایه داد. پیداست که گنجاندن دانش دراية الحدیث در کنار سه دانش دیگر در دو جلد کتاب که با هدف متن آموزشی تدوین یافت، مانع بازتاب بسیاری از مباحث شده و به ناچار در آن کتاب به اهم و امهات مباحث این دانش بسنده شد.
از این جهت نگارنده با گذار قریب به بیست سال از تدوین کتاب و در سایه توسعه و تعمیق مطالعات حدیثی، مترصد فرصت مناسبی بود تا با بازنگری در مباحث آن، کتابی نسبتاً جامع در زمینه دراية الحدیث فراهم آورده و در اختیار علاقه مندان به این دست از مباحث قرار دهد. آن چه اینک به لطف و مدد الهی به عنوان کتاب «دراية الحدیث» در اختیار خوانندگان گرامی قرار می‌گیرد، دستاورد این رویکرد و پژوهش جدید است.
بر این اساس، کتاب حاضر در شش فصل به شرح ذیل سامان یافت: فصل اول: کلیات؛ فصل دوم: تقسيمات حدیث؛ فصل سوم: اصطلاحات حدیثی؛ فصل چهارم: شرايط تحمل و نقل حديث؛ فصل پنجم: شرايط پذيرش روايات؛ فصل ششم: روش‌شناسی تعامل با سند و متن روایات.
آن چه در این کتاب در مقایسه با کتاب حدیث شناسی انجام گرفت، بدین شرح است: افزون بر تدارک بخش زیادی از مباحث دراية الحدیث در این کتاب و اِعمال ویرایش علمی و ادبی همه مباحث پیشین، غنا سازی منابع و اشراب مباحث مفید علمی در ذیل اصطلاحات حدیث، تلاش مضاعفی انجام گرفت تا برای هر یک از اصطلاحات حدیثی نمونه‌های متعددی از متون روایی فریقین و نگاشته‌های صاحب نظران ارایه گردد و کتاب از این جهت دانش دراية الحدیث را به صورت کاربردی به تصویر کشیده است.
در پایان شکر، سپاس و ستایش بی پایان خود را به محضر خداوند مهر آفرین و فیض گستر به خاطر توفیق به فرجام رسیدن این کتاب تقدیم می‌دارم و از ساحت ربوبی او می‌طلبم تا توفیق تکمیل موسوعه حدیثی را به این ناچیز ارزانی فرماید و از این رهگذر زمینه بالندگی مطالعات حدیثی در حوزه‌های علمیه را فراهم آورد و این خدمت ناچیز را به عنوان عملی خالص در جهت نشر معارف اهل بیت علیهم السلام در کارنامه مولف ثبت و ضبط فرماید! بمنه و کرمه
علاقه مندان جهت تهیه این کتاب می توانند به آدرس ذیل مراجعه فرمایند:
https://taaghche.com/book/122031