روش‌شناسی تفسیر آیات

روش‌شناسی تفسیر آیات
  • ناشر: وحی و خرد
  • نوبت چاپ: اول، بهار ۱۴۰۰
  • شمارگان: ۱۰۰۰
  • تعداد صفحه: ۳۸۳
  • نسخه الکترونیک: لینک کتاب

قرآن تنها کتاب آسمانی است که بی‌هیچ کم و کاست و پیراسته از هرگونه دخل و تصرف، گفتار و پیام الهی را در اختیار ما آدمیان قرار داده است. از کنار قرآن به عنوان تنها و مهم‌ترین پدیده آسمانی که حامل و حاوی گنج‌های بی‌پایان و بی‌منتها است، نمی‌توان به سادگی گذشت و همین ویژگی ممتاز قرآن است که آن را سرآمد همه کتب زمینی و آسمانی قرار داده است و به اذعان هر صاحب‌نظری، تاریخ دربارۀ هیچ کتابی به‌سان قرآن، این همه تحقیق و پژوهش را شاهد نبوده و نیست. معرفی قرآن در سایۀ ژرف‌اندیشی در آیات و استخراج مفاهیم و مدالیل آن‌ها قابل تحقق است؛ یعنی کاری که باید در قالب تفسیر و از سوی مفسران قرآن انجام گیرد. به عبارت روشن‌تر، جهانیان تشنۀ معرفت، باید از رهگذر فرآیند تفسیر با پیام‌های قرآن آشنا شوند. از این جهت تفسیر قرآن به شیوه‌های گوناگون و برای سطوح مختلف مخاطبان، هماره باید در دستور کار عالمان دین قرار گیرد. این کتاب به روش‌ شناسی تفسیر آیات قرآن می‌پردازد. نویسنده در نوشتن این کتاب به به این مورد توجه کرده است که عموم مخاطبان قرآن بیشتر با تفسیر آیات سر و کار داشته و می‌خواهند بدانند چگونه می‌توان با کاربست یک مدل تفسیری، مدالیل آیات را بدست آورد.

نکته دیگر این است که حجم زیاد و مباحث مبسوط کتاب «روش‌شناسی تفسیر قرآن»، عملاً استفاده از آن را منحصر به شماری محدود از فاضلان حوزه و دانشگاه ساخته است. از این جهت نویسنده ضمن تلخیص اساسی کتاب، مباحث آن را با عطف توجه به بررسی مراحل تفسیر آیات سامان داد.

در این کتاب پس از تبیین شناسنامه سوره، نوبت به تفسیر آیات می‌رسد که در ده محور اصلی دنبال می‌شود که عبارت‌اند از: ۱. جایگاه آیه؛ ۲. فضای نزول؛ ۳. مفاهیم واژه‌ها؛ ۴. نکات ادبی؛ ۵. نکات بلاغی؛ ۶. ساختار درونی آیه؛ ۷. ساختار بیرونی آیه؛ ۸. تفسیر؛ ۹. بررسی روایات؛ ۱۰. نکات و پیام‌ها.

مباحث کتاب نیز بر أساس مراحل ده‌گانه تفسیر آیات در ده فصل انعکاس یافته است. گفتنی است که مباحث این کتاب که حاصل دو دهه پژوهش و تحقیق در زمینه تفسیر است، بارها در کارگاه‌های آموزشی مختلف ویژه اساتید در حوزه و دانشگاه و نیز در مراکز تخصصی حوزه تدریس شده است.

در این کتاب تلاش شده تا در کنار تبیین هر یک از مراحل تفسیر، آموزه‌های لازم در آن زمینه ارایه شود و در کنار طرح مباحث علمی، برخی نکات و توصیه‌های کاربردی مورد توجه قرار گیرد.