آموزه‌ها و گزاره‌های فقهی دین را می‌توان در آیات قرآن و روایات اهل بیت جستجو کرد. بر اساس نظرگاه عموم فقیهان، حدود پانصد آیه در قرآن به این دست از گزاره‌ها اختصاص یافته است؛ با صرف‌نظر از پدیده تکرار، روایات فقهی سی و پنج هزار روایت را دربرمی‌گیرد.
اجتهاد در لغت از ریشه «جهد» به معنای تلاش و کوشش است و در اصطلاح تعاریف مختلفی برای آن ارایه شده است.
با صرف‌نظر از ملاحظات و مناقشاتی که بر این تعاریف می‌توان وارد کرد، باید اذعان کرد بازخوانی تاریخ فقه شیعه، نشان می‌دهد که از آغاز تا کنون؛ چهار روش در زمینه واکاوی مباحث فقهی مورد توجه فقیهان قرار گرفته است که عبارتند از: ۱. اجتهاد روایت‌محور؛ ۲. اجتهاد فقاهت‌مدار و روایت‌محور؛ ۳. اجتهاد فقاهت‌محور و روایت‌مدار؛ ۴. اجتهاد روایت‌محور و فقاهت‌مدار.
این کتاب سعی دارد این اجتهاد روایت محور و فقاهت محور در این کتاب به شکل گسترده بررسی کند.